Porozmawiajmy o pieniądzach (z doradcą podatkowym)!

Porado.pl: Czy potrafimy rozmawiać o pieniądzach?

Katarzyna Kaczanowska: Rozmowy o pieniądzach zbyt często sprowadzają się do utyskiwania lub przechwałek. Konstruktywne rozmowy o pieniądzach to rzadkość. Nie rozmawiamy o inwestycjach ani o tym, w jaki sposób je finansować. Nie konsultujemy ważnych decyzji, na przykład związanych z zaciągnięciem kredytu. Muszę jednak przyznać, że w szkołach zostały wprowadzone przedmioty takie jak przedsiębiorczość i dzieci powoli oswajają się z terminologią dotycząca finansów. Są więc powody do optymizmu.

Na razie jednak ludzie wciąż decydują o podjęciu długoterminowych zobowiązań, kierując się wyłącznie głosem osób odpowiedzialnych za sprzedaż konkretnych produktów finansowych.

Przykładem są frankowicze, którzy posłuchali doradców bankowych nastawionych na zysk. Jak wiadomo, niewystarczająco oszacowano ryzyko związane z możliwą zmianą kursu franka szwajcarskiego. Muszę przyznać, że żadna ze znanych mi osób, reprezentujących branżę doradztwa podatkowego nie zdecydowała się na takie posunięcie. Znam natomiast osoby, które zdecydowały się na zaciągnięcie kredytu wbrew mojej rekomendacji. Dziś niestety, borykają się z konsekwencjami.

Podsumowując: potrzebny jest nam obiektywny doradca, któremu nie zależy na tym, abyśmy podjęli taką czy inną decyzję, bo nie jest zależny od żadnej instytucji. Nie uzyskuje też prowizji związanej ze sprzedażą konkretnego produktu.

Czy nie jest to dla Pani zaskakujące: jesteśmy w stanie wziąć kredyt na naprawdę duże pieniądze a “oszczędzamy”, nie przeznaczając choćby niewielkiego ułamka tej kwoty na ustalenie wszystkich “za” i “przeciw”?

Wynika to chyba z przekonania, że znamy się na wszystkim. Jesteśmy urodzonymi specjalistami w zakresie medycyny, polityki i najwyraźniej również finansów. Tymczasem rzeczywistość jest inna. Podam kolejny przykład, z bliskiej mi branży hotelarskiej: w ostatnim czasie dużym zainteresowaniem cieszą się inwestycje w tak zwane condo hotele [budynki o mieszanej funkcji - mieszkalno - hotelowej. Poszczególne lokale posiadają niezależnych właścicieli, którzy decydują o sposobie ich wykorzystania - przypis Porado.pl]. Obserwując ten obszar z różnych perspektyw mogę stwierdzić, że przeciętny inwestor wykorzystuje zaledwie część potencjału, jaki daje mu udział w tego typu przedsięwzięciu. Aby jednak korzyści nie ograniczały się do czynszu z tytułu najmu potrzebna jest konsultacja z doradcą podatkowym.

Czy to oznacza, że takie doradztwo jest z definicji dedykowane dla osób zamożnych? Typowy przedstawiciel klasy średniej może mieć obecnie problemy dużo bardziej prozaiczne niż wielkie inwestycje…

Trudno zdefiniować, kiedy mówimy o dużych, a kiedy o małych inwestycjach - dla każdej osoby te określenia mogą znaczyć coś innego. Inwestorem jest zarówno osoba, która zaciąga kredyt na zakup niewielkiego mieszkania jak i ten, kto chce wybudować kilka budynków. Obiektywne doradztwo jest w mojej ocenie wskazane w każdym przypadku. Zauważyłam, że problemy wielu moich klientów dotyczą naprawdę podstawowych kwestii, na przykład wyboru formy leasingu. Leasing finansowy i operacyjny to całkiem odmienne rozwiązania. Każdy wybór rodzi skutki określone podatkowe, wiąże się z innymi obciążeniami. Klienci nie zawsze potrafią stwierdzić która z opcji jest lepsza akurat dla nich. W banku otrzymują określoną propozycję i - powinnam dodać: niestety - podejmują decyzję, choć nie do końca rozumieją co wynika z różnicy w wysokości opłaty wstępnej, albo opcji wykupu. Patrząc na problem całościowo, potrafię uwzględnić zmianę wartości pieniądza w czasie, skutki podatkowe, globalny koszt każdego rozwiązania. Potrafię pomóc klientowi, aby wybrał świadomie.

Wygląda więc na to, że doradztwo podatkowe czy inwestycyjne nie tylko nie są zarezerwowane dla bogatych, ale przeciwnie: im mniej mamy wolnych funduszy tym bardziej powinniśmy dbać o to, aby zminimalizować ryzyko i konsultować nasze decyzje z ludźmi, którzy mają odpowiednie kompetencje?

Tak, ludzie zamożni zazwyczaj wiedzą że sprawy finansów trzeba omawiać z profesjonalistami i ich nie trzeba tego uczyć. Często podejmują regularną współpracę z doradcą podatkowym, inwestycyjnym, radcą prawnym. Klasa średnia niestety zbyt często prosi o poradę wtedy, kiedy przysłowiowe mleko zostało już rozlane. To niewątpliwie jest dużym problemem.

W jakich innych obszarach, poza kredytami czy leasingiem powinniśmy konsultować się z doradcą podatkowym?

W największym uproszczeniu - zawsze wtedy, kiedy planujemy zakup czegoś, co nie jest rzeczą. Nieruchomości, samochody, biżuteria, stanowią formę wartości materialnych. Papiery wartościowe: akcje, obligacje, udziały w spółkach - mówiąc językiem finansów: wartości niematerialne i prawne - stanowią zupełnie inną kategorię. Ich wartość jest wynikiem określonej umowy i zależy od czynników, o których śmiem twierdzić, że przeciętny inwestor nie ma pojęcia. Wie, że wycena akcji jest pochodną wartości spółki, ale czy rozumie w pełni, czym tak naprawdę jest owa wartość i od czego jest uzależniona?

Innym polem do współpracy z doradcą podatkowym jest analiza konkretnych przypadków, związanych z finansami osobistymi lub firmowymi. W trakcie takich konsultacji definiujemy problem i staramy się go w optymalny sposób rozwiązać.

Bardzo mnie ciekawi jak to wygląda od strony technicznej. Chciałbym wiedzieć, czy jesteśmy w stanie zrealizować podobną usługę online, bez konieczności siadania przy jednym biurku?

Jak najbardziej możliwa jest forma online. Doradztwo to przede wszystkim rozmowa. Zaczynamy ją od ustalenia obszarów zainteresowania klienta. Same dokumenty na ogół nie są niezbędne, ale potrzebne jest podanie określonych danych, kwot. Zakres i formę ich przekazania ustalamy w trakcie rozmowy, ten proces sam w sobie nie powoduje niedogodności ani ryzyka. Chcę podkreślić, że podstawą jest uczciwość w relacji z doradcą podatkowym. Tylko wtedy, kiedy mam kompletny, zgodny ze stanem faktycznym obraz finansów klienta, mogę udzielić mu pomocy.

Kto, zgodnie z prawem, może udzielać porad w zakresie podatkowym lub inwestycyjnym?

Oba zawody są regulowane. Poza spełnieniem kryterium wykształceniem należy zdać państwowy egzamin. Osoby wykonujące zawód doradcy podatkowego lub inwestycyjnego należą do właściwych izb branżowych, których listy członków są publicznie dostępne.

Dziękuję za rozmowę. W imieniu Porado.pl rozmawiał M.A.